معایب تراش دادن دیسک ترمز
تراش دادن دیسک ترمز یکی از روش هایی است که معمولاً برای رفع لرزش پدال یا صدای ترمز پیشنهاد می شود؛ اما معایب تراش دادن دیسک ترمز بیش از آن است که بسیاری از رانندگان تصور می کنند. به طور خلاصه، تراش کاری باعث نازک شدن دیسک، کاهش سطح چسبندگی لنت و کاهش طول عمر سیستم ترمز می شود و در مواردی حتی خطرات ایمنی ایجاد می کند. در ادامه همین موضوع را به زبان ساده و کاملاً کاربردی بررسی می کنیم تا بدانید آیا تراش دادن دیسک انتخاب درستی برای خودرو شماست یا خیر.
چرا تراش دادن دیسک ترمز همیشه انتخاب خوبی نیست؟
دیسک ترمز در هر خودرو نقش حیاتی در توقف سریع و ایمن دارد. زمانی که دیسک تاب برمی دارد یا خط می افتد، برخی تعمیرکاران پیشنهاد تراش دادن آن را می دهند. اما این روش تنها در شرایط خاص قابل قبول است. در بسیاری از مواقع، تراش باعث نازک شدن بیش از حد دیسک و کاهش مقاومت حرارتی آن می شود، به طوری که بعد از مدتی دوباره لرزش و صدای ترمز برمی گردد.
در سایت خودروبازان همواره تأکید می کنیم که قبل از هر اقدامی باید معایب و پیامدهای احتمالی این کار را بدانید تا بتوانید تصمیم درستی برای سلامت ترمز خودرو بگیرید.
مهم ترین معایب تراش دادن دیسک ترمز
در این قسمت به صورت ساده و دسته بندی شده به معایب اصلی این کار می پردازیم:
۱) نازک شدن بیش از حد دیسک
وقتی دیسک تراش داده می شود، لایه ای از سطح آن برداشته می شود. این نازک شدن باعث:
- کاهش تحمل گرما
- افزایش احتمال تاب برداشتن مجدد
- کوتاه تر شدن عمر دیسک
این مشکل در خودرو هایی که رانندگی شهری یا توقف های مکرر دارند، شدیدتر دیده می شود.
۲) کاهش کیفیت ترمز گیری
یکی از مهم ترین معایب تراش دادن دیسک ترمز، کاهش سطح تماس بین دیسک و لنت ترمز است. این اتفاق باعث:
- افزایش مسافت ترمز
- کاهش اصطکاک مؤثر
- ایجاد لرزش پدال
این وضعیت به ویژه در خودروهای سنگین تر یا شاسی بلندها خطرناک تر است.
۳) افزایش احتمال داغ شدن ترمز
وقتی ضخامت دیسک کم می شود، توان جذب گرمای سیستم ترمز کاهش پیدا می کند. در نتیجه:
- دیسک سریع تر داغ می شود
- امکان قفل شدن یا کاهش عملکرد ترمز وجود دارد
- احتمال تغییر شکل مجدد دیسک بالا می رود
به همین دلیل بسیاری از تعمیرکاران حرفه ای تراش کاری های شدید را پیشنهاد نمی کنند.
۴) کاهش عمر لنت ترمز
تراش دادن دیسک باعث ایجاد سطحی با اصطکاک کمتر یا غیر یکنواخت می شود و همین موضوع سبب می شود لنت ها سریع تر ساییده شوند.
این یعنی هزینه های نگهداری خودرو شما افزایش پیدا می کند.
۵) بازگشت دوباره لرزش یا صدا
در بسیاری از خودروها، پس از چند هزار کیلومتر دوباره همان مشکلات قبلی یعنی لرزش فرمان، صدا هنگام ترمزگیری یا ضربه پدال برمی گردد.
به همین دلیل در بسیاری از کشورها تراش دیسک تنها در شرایط بسیار خاص انجام می شود.
کاربردهای تراش دادن دیسک
با وجود مشکلات گفته شده، تراش دادن دیسک ترمز همیشه هم بد نیست. این روش زمانی منطقی است که:
- ضخامت دیسک هنوز بالاتر از حد مجاز باشد
- خط های سطح دیسک زیاد عمیق نباشد
- تاب دیدگی بسیار جزئی باشد
- امکان تعویض دیسک در لحظه وجود نداشته باشد
در این شرایط، تراش کاری سبک و اصولی (نه عمیق) می تواند موقتاً عملکرد ترمز را بهبود دهد.
مقایسه تراش دادن دیسک و تعویض دیسک ترمز
| مورد بررسی | تراش دادن دیسک | تعویض دیسک |
| هزینه | پایین تر | بالاتر |
| دوام | متوسط تا کم | بسیار بالا |
| ایمنی | متوسط | عالی |
| احتمال بازگشت مشکل | زیاد | بسیار کم |
| مناسب برای | تاب جزئی، خط کم عمق | تاب شدید، نازک شدن دیسک |
نکات کاربردی قبل از تراش دادن دیسک ترمز
اگر هنوز قصد انجام این کار را دارید، این نکات می تواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری بگیرید:
۱) ضخامت دیسک را اندازه بگیرید
هر دیسک یک حداقل ضخامتی دارد که روی آن حک شده است. اگر ضخامت دیسک شما نزدیک حداقل یا زیر آن است، هرگز تراش ندهید.
۲) فقط تراش سبک انجام دهید
تراش زیاد باعث خراب شدن ساختار حرارتی دیسک می شود. به تعمیرکار تأکید کنید تنها در حد رفع خط های سطحی تراش انجام دهد.
۳) لنت ترمز را هم بررسی کنید
در بسیاری از موارد مشکل از لنت است نه دیسک!
گاهی تنها با تعویض لنت، تمام لرزش ها رفع می شود.
۴) از دستگاه های CNC استفاده شود
اگر تراش با دستگاه های قدیمی یا غیردقیق انجام شود، دیسک دوباره تاب می گیرد و هزینه تان هدر می رود.
آیا همیشه تعویض دیسک بهتر از تراش دادن است؟
در پاسخ باید گفت: در ۷۰٪ مواقع بله.
تعویض دیسک، راهکاری ایمن تر، بادوام تر و مطمئن تر است.
تنها زمانی تراش توصیه می شود که مشکل بسیار سطحی باشد و ضخامت دیسک اجازه این کار را بدهد.
برای مقایسه، همیشه توصیه می کنیم زمانی که هزینه و امنیت مطرح است، انتخاب مطمئن تر یعنی تعویض دیسک را در اولویت قرار دهید.
جمع بندی
تراش دادن دیسک ترمز یک روش سریع و ارزان برای رفع مشکلات سطحی ترمز است؛ اما معایب تراش دادن دیسک ترمز بسیار بیشتر از مزایای آن است و در بیشتر خودروها باعث کاهش دوام، افت عملکرد و افزایش احتمال خرابی های بعدی می شود. اگر سلامت ترمز و امنیت رانندگی برای شما اهمیت دارد، بهتر است قبل از هر اقدامی با یک متخصص مشورت کنید.
اگر نیاز به بررسی دیسک، لنت یا مشاوره تخصصی دارید، می توانید از خدمات مشاوره و راهنمایی خودروبازان کمک بگیرید.
سؤالات متداول
۱) چند بار می توان دیسک ترمز را تراش داد؟
معمولاً تنها یک بار و آن هم زمانی که ضخامت دیسک کافی باشد. تراش چندباره باعث نازک شدن شدید و کاهش ایمنی می شود.
۲) آیا تراش دادن دیسک ترمز خطرناک است؟
اگر ضخامت دیسک کم باشد یا تراش زیاد انجام شود، بله. این کار می تواند باعث کاهش شدید کیفیت ترمز شود.
۳) بعد از تراش دادن باید لنت ترمز را هم عوض کرد؟
در بیشتر موارد بله. لنت جدید باعث چسبندگی بهتر و کاهش لرزش می شود.
۴) لرزش پدال همیشه نشانه خرابی دیسک است؟
خیر. گاهی مشکل از لنت ترمز، کالیپر یا حتی شاسی خودرو است.
۵) بهترین گزینه در صورت تاب داشتن دیسک چیست؟
اگر تاب شدید باشد: تعویض دیسک
اگر تاب بسیار خفیف باشد و ضخامت کافی داشته باشد: تراش سبک